Ecrimisil, bir taşınır veya taşınmazın, sahibinin rızası olmadan, kötü niyetli bir kişi tarafından haksız şekilde kullanılması sonucu istenilen tazminattır. Ecrimil tazminatına uygulamada ve doktrinde haksız işgal tazminatı, fuzuli işgal tazminatı veyahut da kullanma tazminatı da denmektedir.
Ecrimisil talebi, haksız fiil talebine dayalı bir tazminat türüdür. Ecrimisil davası açmak için birtakım şartların bulunması gerekmekte olup bunların varlığı halinde haksız yere taşınmazı işgal edilen malik, haksız işgalciye karşı ecrimisil davası açabilecektir.
Ecrimisil Davasının Şartları Nelerdir?
Ecrimisil davasının açılabilmesi için gereken şartlara bakmak gerekirse:
- Haksız İşgal
Mülkiyet hakkına sahip kişinin ecrimisil davası açabilmesi için ecrimisile konu taşınmazın sahibinin rızası dışında ve kötü niyetli bir kişi tarafından işgal edilmesi gerekmektedir. Kira sözleşmesi sona ermesine rağmen taşınmazın kullanımı, taşınmaz üzerinde izinsiz inşaat yapılması, taşınmazın izinsiz kullanılması gibi durumlar haksız işgalin en yaygın hallerindendir.
- Haksız İşgal Nedeniyle Doğmuş Zarar
Haksız işgale konu fiil nedeniyle zarar doğmuş olmalıdır. Bunlar:
- Taşınmazın sadece kullanılmış olması sebebiyle doğan zararlar,
- Taşınmazın kullanılması sebebiyle oluşan olağan yıpranmadan doğan zararlar,
- Taşınmaz sahibinin, bu kullanım dolayısıyla mahrum kaldığı kardan doğan zararlardır.
- İlliyet Bağı
Taşınmazın haksız şekilde kullanımı ile doğan zarar arasında illiyet bağı bulunmalıdır. Yani ecrimisile konu olacak zarar, taşınmazın haksız şekilde kullanılmasından kaynaklı olmalıdır.
- Kötü Niyet
Taşınmazı haksız olarak kullanan kişi bu taşınmaz üzerinde tasarruf hak ve yetkisine sahip olmadığını bilerek işgali gerçekleştirmeli; dolayısıyla kötü niyetli olmalıdır.
Ecrimisil Davası Açılmadan Önce İhtar Şartı Var Mıdır?
Ecrimisil talebinde bulunulabilmek için mülkiyet sahibi kişi ilgili kişiye haksız işgal durumunu bildirmelidir. Yapılan bu bildirime intifadan men denmekte olup intifadan men koşulunun gerçekleşmesi ile birlikte mülkiyet sahibi kişi ecrimisil davasını açabilecektir. İntifadan men koşulunun gerçekleşmesi için belirli bir şekil şartı bulunmamakta olup her türlü delille ispatı mümkündür. Ancak uygulamada ispatın kolaylığı açısından ihtarname çekilmesinde fayda vardır.
İntifadan men koşulunun Yargıtay içtihatlarınca belirlenen birtakım istisnaları mevcut olup bu hallerin varlığında intifadan men koşulu aranmadan davacının dava açma hakkı bulunmaktadır. Bunlar:
- Taşınmazın kamu malı olması,
- Taşınmazın kendiliğinden yetişen doğal ürünlerin toplanması (doğal semere elde edilmesi) suretiyle gelir elde edilen çaylık, zeytinlik, vs. gibi yerlerden olması,
- Taşınmazın kira geliri (konut, işyeri) gibi hukuki semere getiren yerlerden olması,
- Paydaşlardan biri tarafından diğer paydaşlara karşı daha önceden açılmış bulunan elatmanın önlenmesi davası veya ortaklığın giderilmesi davasının bulunması ya da benzer davaların olması veyahut da paydaşın kendi payına düşen ecrimisil alacağını ya da kira gelirini tahsil edebilmek amacıyla icra takibi açmış olması,
- Taşınmazı kullanan malikin diğer maliklerin hakkını inkâr etmiş olması ya da harici taksim veya fiili taksim yapılmış olmasıdır.
Ecrimisil Davalarında Görevli ve Yetkili Mahkeme
Ecrimisil davaları malvarlığına ilişkin davalardan olması sebebiyle Kanunda aksine hüküm bulunmadığı için Asliye Hukuk Mahkemelerinin görev alanına girmektedir.
Yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir.
Ecrimisil Davalarında Zamanaşımı Süresi Var Mıdır?
Ecrimisil talebinde zamanaşımı süresi 5 yıldır. Geriye dönük olarak talep edilebilecek olan haksız işgal tazminatında, taşınmazın haksız olarak işgalinden itibaren istenilebilecek olup bu süre üzerinden 5 yıl geçmesine rağmen talep edilmeyen ecrimisil zamanaşımına uğrayacaktır.
Detaylı bilgi almak için avukatlarımıza aşağıda bulunan iletişim numaraları aracılığıyla ulaşabilirsiniz.