Kripto Para Nedir?

Kripto para (veya kripto varlık), işlemleri güvenceye almak için kriptografi yani şifreleme kullanan, çalışma şekli nakite alternatif bir değişim aracı olarak tasarlanmış bir dijital varlık, bir sanal unsurdur. Kripto varlıklar, merkezi elektronik para ve merkezi bankacılık sistemlerin aksine tümüyle merkeziyetsizlerdir. Her bir kripto para biriminin merkeziyetsizliği, umumi işlem veri tabanı olan dağıtık muhasebe defteri (ledger) olarak işlev gören bir blok zincirinden (Blockchain) gelmektedir. Bitcoin, Ethereum., Litecoin. Dash, Zcash. IOTA, Rıpple ve en çok işlem gören sanal paraların başında gelmektedir.

Günümüzde gelinen aşamada milyonlarca insan; inişli çıkışlı piyasa takibine dayalı bir sistem dahilinde ‘kripto para’ adı verilen sanal paraları alıp satmaktadır.  Kripto para alım satımının yaygınlaşmasıyla beraber bu alanda işlenen dolandırıcılık suçu başta olmak üzere güveni kötüye kullanma gibi birçok suçun işlenmesinde artış olduğu gözlemlenmektedir.

Örneğin; Türkiye'nin ilk global kripto para borsası olan Thodex’de yaşanan olaylar sebebiyle birçok kişi mağdur olmuştur. Üyeler cep telefonlarında kullandıkları Thodex uygulamasına giriş yapamamış, akabinde resmi internet sitesine erişememiş ve şirket sahibinin şahsi sosyal medya hesabındaki tüm verilerini silinmiştir. 21 Nisan 2021'de ise  sistemde beş günlük kapama açıklamasının ardından şirketin sahibi olan Faruk Fatih Özer'in de içinde bulunduğu yöneticilerin sosyal medya hesaplarını kapatması üzerine bazı kullanıcılar vurgun yapıldığı şüphesiyle Thodex hakkında suç duyurusunda bulunmuştur.

Thodex’in  ardından  bir başka kripto para olan Vebitcoin.com da içine girdiği finansal zor durumdan dolayı faaliyetlerine son verdiğini açıklamıştır. Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı, şikayetler üzerine kripto para platformu Vebitcoin’in Türkiye’deki finansal kuruluşlardaki hesaplarını bloke etmiştir. Kripto dünyasında yaşananan makus gelişmeler neticesinde kripto dünyasına duyulan güven azalmıştır.

Thodex, Vebitcoin… gibi Kripto Para Üyesi Mağdurlarının Başvurabileceği Hukuki Yollar Nelerdir?

Thodex ve Vebitcoin dolandırıcılığı iddialarının gerçek olup olmadığı henüz resmi şekilde tespit edilmemiş olsa da; işbu süreçte kripto para alım ve satımı yapan, alım – satım hakkı engellendiği için zarara uğrayan ve belki de iddia edilenler vuku bulduğu takdirde sisteme yatırmış/kazanmış olduğu tüm parasını kaybedecek olan üyelerin, haklarını sürecin henüz başında takip etmeleri daha sonraki süreçte  zararların tazmin edilme aşamasında lehlerine olacaktır.  Zira bugün itibariyle Kripto para borsası Thodex mağduru olduğunu belirten bir kişinin, zararının giderilmesi için açtığı alacak davasında duruşma günü verilmiştir.

İlk olarak  Thodex hesabına yapılan ödemelere ilişkin banka dekontları gibi suç delillerinizi mağduriyetinizi anlatır şikayet dilekçesine ekleyerek savcılığa suç duyurusunda  bulunmalısınız. Bu aşamada sitede yer alan iletişim bilgilerinden   hukuk büromuza ulaşabilirsiniz. Bir diğer yapılması gereken de kripto para şirketleri tarafından dolandırılmanız neticesinde oluşan zararınızın tazmin için alacak davası  açmanız ya da icra takibi başlatmanızdır. İcra takibine şirketin itiraz etmemesi halinde şirket mallarına ve alacaklarına haciz talebinde bulunarak  borç tahsilatı yapma imkanı söz konusu olabilecektır. Ancak belirtmek gerekir ki alacağın tahsil edilmesi yakın vadede mümkün olmasa da uzak vadede şirketin tasfiye sürecine girmesi mevzu bahis olur ise; mağdur olarak elinizde kesinleşmiş bir icra takibinin olması mezkur dönemde size büyük bir öncelik ve avantaj sağlayacaktır.

Savcılığa sunacağınız dilekçede  şikayet konusunu ve mağduru olduğunuz suç eylemlerini belirtmelisiniz. Hukuk büromuza ulaştığınız takdirde bu konuda da yardım alabileceksiniz.

1. Nitelikli Dolandırıcılık

(TCK m. 158/1-f ve m.158/1-h uyarınca; Dolandırıcılık suçunun, bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle ve tacir veya şirket yöneticisi olan ya da şirket adına hareket eden kişilerin ticari faaliyetleri sırasında işlenmesi)

2. Güveni Kötüye Kullanma

(TCK m. 155/2 uyarınca; Suçun, meslek ve sanat, ticaret veya hizmet ilişkisinin ya da hangi nedenden doğmuş olursa olsun, başkasının mallarını idare etmek yetkisinin gereği olarak tevdi ve teslim edilmiş eşya hakkında işlenmesi)

3. Şirket veya Kooperatifler Hakkında Yanlış Bilgi

(TCK m.164 uyarınca; Bir şirket veya kooperatifin kurucu, ortak, idareci, müdür veya temsilcileri veya yönetim veya denetim kurulu üyeleri veya tasfiye memuru sıfatını taşıyanlar, kamuya yaptıkları beyanlarda veya genel kurula sundukları raporlarda veya önerilerde ilgililerin zarara uğramasına neden olabilecek nitelikte gerçeğe aykırı önemli bilgiler verecek veya verdirtecek olması)

4. Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme Veya Değiştirme

(TCK m.244/2 uyarınca; Bir bilişim sistemindeki verileri bozan, yok eden, değiştiren veya erişilmez kılan, sisteme veri yerleştiren, var olan verileri başka bir yere gönderme eylemi)

Şikayet dilekçesine eklenebilecek suçlardandır.

Tüm bu suç isnatlarına ek olarak; belirli lehe tedbirlerin alınabilmesi amacı ile;

- Şirket ortağı hakkında yakalama kararı (CMK m.90),

- Şirket ortağının ev, işyeri ve ona ait diğer yerler için arama kararı (CMK m. 116),

- Şirket çalışanlarının evleri, işyerleri ve onlara ait diğer yerler için arama kararı (CMK m.117/1),

- İlgili kişilere ait bilgisayarların aranması, toplatılması kararı (CMK m.134),

- Şirketin/ortağın hak ve alacaklarına, Banka hesaplarına ve sair tüm hususa el konulması (CMK m.128),

- Kazancın muhafaza altına alınması (CMK m.123/1),

- Şirket çalışanlarının ve ortağının telefonlarının dinlenilmesi, kaydedilmesi için iletişimin tespiti (CMK m.135)

Talepleri de şikayet dilekçesine eklenebilir.