Hekimlerin Tazminat Sorumlulukları

Mevzuatımızda, hekimlerin hukuki sorumluluğunu düzenleyen özel bir hüküm yoktur. Ancak bu, hekimlerin hukuki sorumlulukları bulunmadığı anlamına gelmez. Türk Ceza Kanunu ve Borçlar Kanunu gibi genel kanunlarda yer alan bazı hükümlerin yanı sıra sağlık hizmetlerini düzenleyen özel düzenlemelerde de hekimin sorumluluğuna yönelik pek çok düzenleme bulunmaktadır

Hekimler, hata, ihmal ve kusurlarıyla hastaya verdikleri zararlardan Ceza Hukuku hükümlerince şahsen sorumlu oldukları gibi, aynı zamanda Borçlar Kanunu hükümlerine göre mal varlıklarından tazmin etmekle de yükümlü tutulabilirler.

Hekimler, hata, ihmal ve kusurlarıyla hastaya verdikleri zararlardan Ceza Hukuku hükümlerince şahsen sorumlu oldukları gibi, aynı zamanda Borçlar Kanunu hükümlerine göre mal varlıklarından tazmin etmekle de yükümlü tutulabilirler.

Hekimin Tazminat Sorumluluğu’nun Koşulları

Hekimin tazminat sorumluluğu hekimin hukuka aykırı tıbbi müdahalesi sonucunda hastanın zarar görmesi halinde söz konusu olur. Genel olarak tazminatın amacı kişinin iradesi dışında ekonomik yönden malvarlığında veya kişilik haklarında meydana gelen zararın giderilmesidir

Hekimin sorumluluğunda zarar, insan yaşam ve sağlığı ile ruhsal bütünlüğünde ve malvarlığında oluşan istenmeyen değişiklikler şeklinde ortaya çıkmaktadır. Mal varlığında eksilme maddi; kişisel değerler üzerindeki eksilme ve bozulma ise manevi zararı oluşturur.

Mağdur Olan Hastanın Açabileceği Tazminat Davaları Nelerdir?

  1. Ölüm nedeniyle maddi ve manevi tazminat,

  2. Geçici veya kalıcı bedensel zararlar nedeniyle maddi ve manevi tazminat,

  3. Yanlış tanı ve tedavi yüzünden uğranılan zararlar için maddi ve manevi tazminat,

  4. Tedavinin olağandan fazla ve gereksiz yere uzatılması nedeniyle tazminat,

  5. Gereksiz ameliyat ve tedavi nedeniyle tazminat,

  6. Hastayı aydınlatma ve bilgilendirme yükümlülüğünün yerine getirilmemesi, hastanın ve yakınlarının onamı alınmadan tedaviye başlanması ve ameliyat yapılması nedeniyle tazminat,

  7. Sır saklama yükümlülüğüne aykırılık nedeniyle tazminat,

  8. Acil yardım gerektiren durumlarda hekimin görevini yapmayarak hastanın ölümüne veya sakat kalmasına neden olmasından dolayı maddi ve manevi tazminat,

  9. Önemli ve ilk yardım hizmetini yerine getirmeyerek ağır yaralıyı veya 　hastayı kapıdan geri çeviren hastane yönetimine karşı maddi ve manevi tazminat,

  10. Gereksiz tedavi masrafları yaptırılması ve aşırı ücret alınması nedeniyle tazminat.

 

  1. Maddi Tazminat

Tedavi giderleri, çalışma gücünün kaybı, eşinin veya yakınının sağlığının bozulması ya da ölmesi nedeniyle destekten yoksun kalma, ölüm nedeniyle meydana gelen giderler, cenaze masrafları mal varlığında eksilmeye neden olur ve buna maddi zarar adı verilir. Tıbbi müdahale nedeniyle sağlığı zarar gören kişi tamamen veya kısmen çalışamamaktan ve ileride ekonomik olarak uğrayacağı yoksulluktan doğacak zararlarını ve bu nedenle yaptığı tüm giderleri isteyebilir

  1. Manevi Tazminat

Manevi zarar, bir kişinin kişilik değerlerinde şahıs varlığında (kişilik haklarında, manevi değerlerinde) iradesi dışında meydana gelen eksilmeyi ifade eder. Bir kişinin, kişiliğini, yani hukuki değerlerinin ihlali dolayısıyla uğramış olduğu objektif eksilme ve kayıplar manevi zararı meydana getirir. Manevi zararlar genellikle “ruhsal zedelenmeye” yol açar. Dolayısıyla hekimin tedavi hatası sonucunda hastanın yaşama istek ve sevincinde (hasta açısından) duyarlı sayılabilecek bir rahatsızlık meydana gelmişse, bu zedelenmenin en azından belli bir dereceye kadar giderilebilmesi manevi tazminat vasıtasıyla söz konusu olabilir. Söz konusu manevi tazminatın hukuki dayanağını, Türk Borçlar Kanunu 56 ve 58 inci (EBK m.47, 49) maddeler oluşturmaktadır. Bu her iki madde de Türk Medeni Kanunu 24 üncü maddesinde düzenlenmiş olan kişilik haklarının korunmasına uygulama teşkil etmektedir.

Mağdur Olan Hasta Mağduriyetini Nasıl İspat Edebilir?

Mağdur, ceza hukuku yönünden suçtan zarar gören kişi olarak adlandırılır. Tıbbi olarak kötü uygulama adı ile tanımlanabilecek bir fiil sonrasında hastada sakat kalma, bir organını ya da uzvunu kaybetme, hatta ölüm gibi farklı istenmeyen sonuçlar doğabilir. Kişi burada organını kaybettiğini, yaralandığını esasen teknik bir raporla ispat edebilir.
Zarar, yani hukuki mağduriyet de olabilir. Her olayın mağduriyeti birbirinden farklıdır. Hatta aynı sonucun kişiden kişiye etkileri de aynı olmaz.  Zararın boyutu ve kişinin mağduriyetinin ne derece olduğu her somut olaya göre ayrı ayrı değerlendirilir.

Tıbbi Müdahale Neticesinde Hastanın Ölmesi Halinde Mirasçılar Dava Açabilir Mi?

Hastanın ölümü halinde tazminat davasını hastanın mirasçıları, yakınları ve destekten yoksun kalanlar da açabilir.

Tıbbi Müdahale Mağduru Olan Hastaların Açacağı Davalar  Zamanaşımına Tabi Olur Mu?

Türk Borçlar Kanunu 72 inci maddesine göre; “Tazminat istemi, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yılın ve her halde fiilin işlendiği tarihten başlayarak on yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar. Ancak, tazminat ceza kanunlarının daha uzun bir zamanaşımı öngördüğü cezayı gerektiren bir fiilden doğmuşsa, bu zamanaşımı uygulanır.