Ceza davası, şikayete bağlı suçlarda, Cumhuriyet Başsavcılığı’na verilecek şikayet dilekçesinin, şikayete bağlı olmayanlarda suç duyurusu dilekçesinin veya Başsavcılıkça resen başlatılacak bir soruşturma dosyasının neticesi düzenlenecek iddianamenin, mahkemece kabulü ile açılır.
Bir suçtan zarar görüp, şikayetçi olmak isteyenler, şikayet dilekçelerini nasıl hazırlayacaklarını, hazırladıklarında adliyeye gidip ne yapacaklarını bilmediklerinden, kimileri bu durumu sineye çekmektedir. Ancak vatandaşların dilekçe ile hak arama ve haklarını koruma hakları anayasal güvencelerdendir.
Şikayet Dilekçesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Bu dilekçede somut olay ayrıntılı bir şekilde anlatılmalı ve olayda suç teşkil eden olguların vasıflandırılması doğru bir şekilde yapılmalıdır. Zira Türk Ceza Kanunu suçta ve cezada kanunilik ilkesini benimsemiştir. Dolayısıyla somut olay aktarılırken içerisinde suç teşkil eden olguların mutlaka belirtilmesi ve doğru şekilde vasıflandırılması gerekmektedir. Örneğin bir olayda hırsızlık, yağma ve konut dokunulmazlığının ihlali varsa bunlar tek tek belirtilerek hangi olayın hangi suça ilişkin olduğu belirtilmelidir.
Karşılaştığınız somut olayın niteliğine göre bir suç olup olmadığını değerlendirmek ve savcılığa neticeten suç duyurusunda bulunmak için suç duyurusu dilekçesi hazırlarken, konusunda uzman ve deneyimli bir avukattan danışmanlık almak, soruşturmanın salahiyeti açısından önemlidir
Suç duyurusu dilekçesi yazılırken dikkat edilmesi gereken bir diğer şey ise şikayet süresi hususudur. Kanunda bazı suçlar şikayet şartı aranmaksızın yetkili makamlarca öğrenilmesi ile re’sen soruşturulmaya başlar. Ancak bazı suçlar için ise soruşturma işlemlerinin başlatılması mağdurun şikayette bulunmasına bağlanmıştır. İşte bu suçlar için öngörülmüş şikayet süreleri içinde mağdurun suç duyurusunda bulunması gerekir. Aksi halde bu sürenin geçmesi ile şikayet hakkı da düşecek ve soruşturma başlatılamayacaktır.
Bu nedenle hem süreyi kaçırmamak hem de emniyet güçlerinin olayın araştırmasını daha kolay yapmasını sağlamak için suç konusu eylem gerçekleştikten sonra en kısa sürede yetkili makamlara şikayette bulunmanızda fayda vardır. Bu aşamada gerçekleştirilen eylemin suç olup olmadığını öğrenmek, suç duyurusunda bulunmadan önce yapılması gereken en önemli iştir. Avukatlarımızla görüşerek, şikâyet edeceğiniz eylemin, suç teşkil edip etmediğini öğrenebilir, hazırlanacak şikâyet dilekçesi için profesyonel destek alabilirsiniz.
Takibi Şikayete Bağlı Olan Suçlar Nelerdir?
Soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olan suç hakkında yetkili kimse kişinin fiili ve failin kim olduğunu bildiği veya öğrendiği günden itibaren altı ay içinde şikayette bulunmadığı takdirde soruşturma ve kovuşturma yapılamaz. Bu nedenle şikayetin süresinde yapılması çok önemlidir. Şikayet dilekçesini kanunda belirtilen süreler geçtikten sonra vermeniz halinde takipsizlik kararı verilcektir. Sizin için fazlada bu emek ve mesai anlamına gelmekle birlikte en önemlisi de hak kaybına sebebiyet verecektir.
Takibi Şikayete bağlı olan suçlar:
► Mala Zarar Verme,
► Güveni Kötüye Kullanma.
► Bedelsiz Senedi Kullanma ,
► Cinsel Taciz
► Mal varlığına Yönelik Tehdit,
► Konut Dokunulmazlığının İhlali.
► İş ve Çalışma Hürriyetinin İhlali
► Kasten Yaralama (Basit bir tıbbi müdahale ile giderilebilecek nitelikte olması hali).
► Taksirli Yaralama (Bilinçli Taksir hali hariç).
► Eşe Karşı Cinsel Saldırı (Aile içi şiddet, şikayete bağlı değildir.)
► Reşit Olmayanla Cinsel İlişki.
► Kişilerin Huzur ve Sükununu Bozma ,
► Hakaret (Kamu görevlisine görevinden ötürü işlenen hariç),
► Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar (Kişisel Verilerin Kaydedilmesi. Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme ve Veri Yok Etmeme Hariç),
► Hırsızlık (Paydaş ve elbirliği ile malik olunan mal üzerinde hırsızlık,
► Bir hukuki ilişkiye dayanan alacağın tahsili amacıyla hırsızlık ),
► Kullanma Hırsızlığı .
► Dolandırıcılık (Hukuki ilişkiye dayanan alacağın tahsili amacıyla suç işlenmesi).
► Kaybolmuş veya Hata Sonucu Ele Geçmiş Eşya Üzerinde Tasarruf
► Açığa Atılan İmzanın Kötüye Kullanılması ,
► Aile Hukukunda Kaynaklanan Yükümlülüğün İhlali,
► Ticari Sır. Bankacılık Sim veya Müşteri Sırrı Niteliğindeki Bilgi ve Belgelerin Açıklanması
► Yabancı Devlet Temsilcilerine Karşı İşlenen Hakaret Suçu.
► Yabancı devlet bayrağına karşı hakaret,
► Karşılıksız yararlanma,
► Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi.
► Çocuğun kaçırılması ve alıkonulması,
► Hileli iflas,
► Taksirli iflas.
► Haberleşmenin gizliliğini ihlaldir.
Şikayetten Vazgeçme Nedir?
Kovuşturma yapılabilmesi şikayete bağlı suçlarda kanunda aksi yazılı olmadıkça suçtan zarar gören kişinin şikayetinden vazgeçmesi davayı düşürür ve hükmün kesinleşmesinden sonraki vazgeçme cezanın infazına engel olmaz.
İştirak halinde suç işlemiş sanıklardan biri hakkındaki şikayetten vazgeçme, diğer sanıkları da kapsar mahiyettedir.
Avukat Olmadan Suç Duyurusunda Bulunulabilir mi?
Suça maruz kalan her vatandaş, kendi başına savcılığa suç duyurusunda bulunabilir. Ancak Savcılığa suç duyurusu (şikâyet dilekçesi) yazımı konusunda profesyonel destek almak önemlidir.
Bunun sebebi, profesyonel avukatlık hizmeti alındığında, dilekçe usulüne uygun şekilde yapılarak, süreç daha da hızlandırılabilir. Şikâyet dilekçesi, Cumhuriyet Başsavcılığı makamına yazıldığı için, hukuki anlamda da doğru ifadelerin kullanılması önemlidir.
Savcılık Şikâyet Dilekçesi Örneği
Savcılık şikâyet dilekçesi örneği hazırlarken, ilgili makamın adı doğru şekilde yazılmalıdır. Aksi halde soruşturma dosyasında yetkisizlik kararı verilir ve soruşturma süresi uzar. Suç konusu eylemleri anlatırken yalnızca ilgili kısımlara değinilmeli, net ve açık ifadeler kullanılmalıdır. Ayrıca dilekçede anlattığınız olayları dilekçeye ekleyeceğiniz delillerle kuvvetlendirmekte yara vardır. Buna göre bir şikâyet dilekçesi örneği şu şekilde olmalıdır:
…….CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’NA
Şikâyet eden: Adı ve Soyadı (kimlik numarası)
Açık adres: ………
Şüphelinin: Adı ve Soyadı (adresi bilinmiyorsa ifade edilecek)
Şüphelinin: İletişim numarası
Suçun konusu: ……/Kanun madde numarası
Suçun işlendiği tarih: …/…/… Saat:. ..
Açıklamalar: Maruz kalınan suç, net ve açık ifadelerle anlatılmalıdır.
Suçu teşkil eden hukuki nedenler: ……..
Suçla ilgili deliller: ….., ……
Sonuç ve istem: İşlenen suç hakkında, şüphelinin cezalandırılması isteğinin arz ve talebi yazılır.
Şikayetçi Adı ve Soyadı
İmzası
Şikayet Dİlekçesi Nereye Verilir?
Dilekçenizi yetkiliyi savcılığa sunmak için adliyeye gitmeniz gerekmektedir. İlk işiniz müracat savcısından şikayet dilekçeniz için “Havale”, diğer adıyla “Görüldü” almaktır. Büyük adliyelerde, sırf bu işler için müracaat savcıları bulunmaktadır. Örneğin İstanbul Çağlayan Adliyesinde ana giriş kapısının solunda yer almaktadır. Bir sıra numarası almanız gerekmektedir.
Müracaat savcısından havalenizi aldıktan sonra, Savcılık soruşturma evrak kayıt bürosuna gitmeniz gerekmektedir. Havale aldığınız dilekçeniz ve ekindeki evrakları teslim alan görevli memur, evrakın sisteme kaydını yapar. Size bir “hazırlık numarası” veya diğer adıyla “Soruşturma Numarası” verir.
Bu numarayı, şikayet dilekçenizi takip edebilmek açısından sizde kalacak dilekçe sureti üzerine not almanızda fayda vardır. Zira bundan sonraki aşamalarda bu numara ile soruşturmanın geldiği aşamayı öğrenebilirsiniz.